Sigara tüketimi 6 yılda yüzde 30 arttı, Milliyet-10.09.1997-Ali Rıza KARDÜZ

Sigara tüketimi 6 yılda yüzde 30 arttıMilliyet, 10.09.1997,

http://arsiv.sabah.com.tr/1997/09/10/yix.html
Sabah, 10.09.1997, Ali Rıza KARDÜZ arkarduz@sabah.com.tr

Bütün Batı ülkelerinde sigara tüketimi azalıyor. Başta ABD olmak üzere Batı ülkelerinde devlet sigaranın insan sağlığına zararlarını önlemek için kısıtlamalar getiriyor.
 
Getirilen yasaklar ve kamuoyunun bilinçlendirilmesi sonucu sigara satışları ABD ve Kanada'da yüzde 4.5, Güney Amerika ülkelerinde yüzde 11.3, Batı Avrupa ülkelerinde yüzde 1.7 oranında azalırken Türkiye'de artıyor.
 
Türkiye'de sigara tüketimi 1990 yılından 1996 yılı sonuna kadar yüzde 31 oranında arttı.
 
Sadece 1994 yılındaki artış yüzde 5.4 oranında, 1995 yılındaki artış yüzde 6.5 oranında, 1996 yılındaki artış yüzde 3.5 oranında. Türkiye'de Tekel tarafından üretilen, Türk tütünü sigara tüketimi aynı çizgide devam ediyor. Ne artış, ne azalış var... Artışın tamamı Amerikan tipi denilen ve yabancı tütün karışımından üretilen sigara türünde.
 
1993 yılında toplam tüketimin yüzde 14'ü Amerikan tipi sigara iken, Amerikan tipi sigaranın toplam tüketim içindeki payı 1996 yılında yüzde 24'e çıktı. Toplam sigara tüketiminde Tekel'in payı 1990 yılında yüzde 81 iken, 1996 yılında yüzde 77'ye düştü.
 
Sigara satışları artarken, Tekel'in satışları giderek düşüyor. Artan sigara pazarını yabancı sigara üreticileri ele geçiriyor. 1994 yılından buyana sigara satışları yüzde 10 oranında arttı. Halbuki aynı dönemde Tekel'in satışları yüzde 5 geriledi.
 
Türkiye'de sigara pazarı büyürken Tekel son üç yıldır giderek daha az sigara satabilir duruma düştü.
Amerikan tipi sigara üreticilerinin satışları 1990 yılından buyana yüzde 57 arttı.
 
Sadece 1995 yılında Amerikan tipi sigara satan yabancı firmaların satışları yüzde 64 patlamıştı. 1996 yılında satış artışı yüzde 37 oldu.
 
Pekin'de önceki haftalarda yapılan Dünya Tütün Konferansı'nda tartışılan en önemli konu ABD'de sigara karşıtı yasalar ve kamuoyunun tepkisi nedeniyle geleceği karanlık gören uluslararası sigara devlerinin geri kalmış ülkelere, Orta Doğu, Asya ve Uzak Doğu ülkeleri pazarlarına saldırmaları idi.
 
1996 yılında Türkiye'de 98.8 milyar adet sigara satıldı. ABD pazarı ile karşılaştırınca Türkiye'nin uluslararası sigara devleri için önemi ortaya çıkar. Sigara şirketlerini köşeye sıkıştıran, hayatlarını söndüren rüzgarın estiği koskoca ABD pazarında 483 milyar adet sigara satılıyor. Türkiye pazarının sadece ve sadece 5 katı bir pazar! Türkiye pazarı Brezilya, Güney Kore, Polonya, İtalya büyüklüğünde bir pazar.
 
Sigara devleri ABD'de halkın sağlığına yaptıkları zararı karşılamak için 368,5 milyar dolar tazminat ödemeyi, sigaranın sağlığa zararlı reçetesini düzeltmeyi teklif ediyor.
 
ABD'de yaşayan insanların canı can da, ABD dışında yaşayanların canı patlıcan mı?
 
Sigara devleri, ABD'de sigara içenlerin sağlığına yaptıkları tahribatı tazmin etmeyi kabul ediyor, sigaranın zararını itiraf ediyor, reklamların denetlemesine razı oluyor...
 
Ama, ABD dışındaki halka daha fazla sigara içirerek bu kayıbı dengeleyeceklerine inanıyor.
İşin rezaleti de şurada: ABD dışındaki ülkelerin hükümetleri ve de halkı ilgisiz ve bilgisiz. Kadere razı olmuş. Boyunlarını baltanın altına uzatmış durumda.
Acaba bizim politikamız nedir? Biz Türk devleti ve halkı olarak daha fazla, daha fazla sigara içmek mi istiyoruz, yoksa bütün dünyada ölümcül etkileri kabul edilen bu illetden halkı ve özellikle gençlerimizi kurtarmak ve sağlıklı nesillere sahip olmak arayışında mıyız?
 
Türkiye'de yıllık Sigara Tüketimi
Yıl
Toplam
Tüketim
Tekel
Üretimi
Yabancı
Malı
1990
   75.500
60.900
14.600
1991
   75.600
64.600
11.000
1992
   77.800
68.300
  9.500
1993
   84.970
72.544
12.426
1994
   89.589
79.386
10.203
1995
   95.421
78.650
16.771
1996
   98.800
75.850
22.950