“Dünya Sigarasız Günü"

 

 

Tütün ürünleri  tüketiminin ve tütün dumanına maruz kalmanın yol açtığı yıkıcı sağlık, sosyal, çevresel ve ekonomik sorunlara karşı yürütülen mücadele kapsamında her yıl 31 Mayıs günü “Dünya Sigarasız Günü” olarak kutlanmaktadır.

 

Küresel tütün salgınını önlemek üzere Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) önderliğinde hazırlanan ve bugün itibarıyla 168 ülkenin taraf olduğu Tütün Kontrolü Çerçeve Sözleşmesinin 2004 yılında ülkemiz adına Sağlık Bakanlığımızca imzalanmasının akabinde, ülkemiz tütün ürünlerinin zararlarından korunmak yolunda önemli adımlar atmış ve bu konuda etkin hukuki düzenlemeleri olan sayılı ülkeler arasına girmiştir.

Tütün kontrolünde temel amaç, tütün ürünleri tüketiminin başta kanser olmak üzere çeşitli hastalıklarla ispat edilmiş neden-sonuç ilişkisi ile kullanım yaygınlığını dikkate alarak, tüketimi azaltmak, çocuklar ve gençler başta olmak üzere yeni başlayacakları önlemek ve başkasının içtiği sigaranın dumanından korunmak amacıyla pasif etkilenimi ortadan kaldırmaktır. Ülke olarak hedefimiz; Ulusal Tütün Kontrol Programı ve Eylem Planı’nda ifade edildiği gibi 2012 yılına kadar 15 yaş üzerinde tütün ürünü tüketmeyenlerin oranını yüzde 80’nin üzerine çıkarmak, 15 yaş altında ise yüzde 100’e yaklaştırmaktır.

 

Tütün ve Alkol Piyasası Düzenleme Kurumu (TAPDK) olarak, tütün kontrolüne ilişkin 4207 ve 4733 sayılı Kanunlarda ve “Ulusal Tütün Kontrol Programı ve Eylem Planı (2008-2012)”nda belirlenen Kurumsal görevlerimizi öncelikle birey ve toplum sağlığı adına sosyal sorumluluk olarak algılamaktayız.

 

TAPDK, tütün kontrolü çalışmalarında Sağlık Bakanlığımızın yanı sıra en etkin şekilde yetkilendirilmiş ve görevlendirilmiş bir kamu otoritesidir.

 

TAPDK, tütün kontrolü alanında ülke çapında sürdürülebilir, kapsamlı ve kanıta dayalı etkili plan ve stratejilerin geliştirilmesi, uygulanması ve uygulatılması, hedeflere ulaşılması ve stratejilerin uygulanmasına yönelik çalışmalara katkı sağlamaktadır.

 

DSÖ, 1988 yılından bu yana her yıl 31 Mayıs Dünya Sigarasız Günü için bir tema belirlemektedir. Hatırlanacağı üzere, 2009 yılının teması olan tütün ürünleri paketleri üzerine resimli sağlık uyarılarının konulması  konusunda son bir yılda ülkemizde çok önemli adımlar atılmış, 1 Mayıs 2010 tarihinden itibaren de TAPDK’nın yaptığı düzenlemelerle, resimli uyarı mesajları da (birleşik uyarılar) tütün mamulleri paketleri üzerinde zorunlu hale getirilmiştir.

 

Bu yıl için belirlenen tema ise “sigara ve kadın” üzerinedir. Bu temanın seçilmiş olmasının özel bir anlamı bulunmaktadır. Zira DSÖ’nün “Kadın ve Sağlık” raporuna göre; dünyada sigara içen 1 milyar kişinin yüzde 20’sini kadınlar oluşturmakta, sigara kadın ölümlerinin yüzde 6’sından sorumlu tutulmaktadır. Akciğer kanseri ölümlerinin çok büyük bir kısmının sigaradan kaynakladığı, dünyada eğer acil önlem alınmazsa 20 yaş ve üzeri kadınlarda 2004 yılında 1,5 milyon olan ölüm sayısının, 2030 yılında 2,5 milyona çıkacağını gösteren rapor, bu ölümlerin yüzde 75’ine yakın kısmının orta-düşük gelir seviyesindeki ülkelerde olacağını göstermektedir.

 

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) Küresel Yetişkin Tütün Araştırması’2008 sonuçlarına göre; ülkemiz genelinde 15 ve daha yukarı yaştaki bireylerin yüzde 31,3’ü her gün veya ara sıra tütün ürünleri kullanmaktadır. Bu oran erkeklerde yüzde 47,9 iken, kadınlarda yüzde 15,2’dir.

 

DSÖ ve ABD Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezi (CDC) işbirliğinde, 2009 yılında Türkiye’nin 27 farklı ilinde ilköğretim ikinci kademe ve ortaöğretim okullarında okuyan 5.045 öğrenci üzerinde gerçekleştirilen Küresel Gençlik Tütün Araştırması, ülkemizde 13-18 yaş grubu gençlerin yüzde 8,4’ünün sigara kullandığını ortaya koymaktadır. Gençlerde sigara kullanımının erkeklerde yüzde 9,4 iken, kızlarda yüzde 5,3 oranında olduğu; 2003 yılında yapılan aynı çalışmanın sonuçları gençlerde sigara kullanımının yüzde 6,9 (erkeklerde yüzde 9,4 ve kızlarda yüzde 3,5) olduğunu belirlerken bu çalışma maalesef gençlerde özellikle kızlarda sigara kullanımının arttığını göstermektedir. 

 

Yukarıda belirtilen rakamlar, kızlarımızın ve kadınlarımızın sigara endüstrisinin en öndeki hedef grupları arasında olduğunun göstergesi olduğunu ortaya koymakla beraber gençlerimizin ve kadınlarımızın giderek daha fazla tütün ürünleri kullanması, ülkemizin sağlıksız bir erişkin nüfusa sahip olmasına ve hastalık yükünün artmasına neden olacağının da göstergesidir.

 

Mevcut ve gelecek nesillerin sağlığının korunmasına yönelik Anayasal ve yasal sorumluluklarımızın bilinciyle vatandaşlarımızın 31 Mayıs Dünya Sigarasız Gününü kutlar, tüm halkımızdan tütün kontrolü yasalarına, sağlıklarına ve temiz havalarına sahip çıkmalarını temenni ederiz.

 

Dünya Sigarasız Günü dolayısıyla 31 Mayıs 2010 Pazartesi günü saat 15:30’da TOBB ETÜ Kırmızı Amfi’de düzenlenecek olan “Kadın ve Sigara” konulu panelimize tüm halkımızı davet ediyoruz.

 

İyilik ve esenlik dileklerimle.