Sigara içenler lütfen okuyun, bakarsınız

Beşiktaş Gazetesi, 12.01.2006, Orhan KURAL 

* Türkiye'de en çok ve en rahat para kazanan sektör “tütün sektörüdür.” Amaçları her şirket gibi daha da fazlasını kazanmak yani daha çok sigara satmaktır.

* Türkiye, kişi başına sigara tüketiminde dünyada Endonezya, Çin, Yunanistan gibi ülkelerle ilk sıraları paylaşmaktadır.

* Türkiye'nin ABD'ye ödediği sigara parası yılda 6,5 milyar dolardır, yanlış yazmadım . Tam 6,5 milyar dolar.

* Türkiye'de ortalama 20 milyon kişi sigara içiyor ve tıp verilerine göre yılda 5 bini çocuk olmak üzere 105 bin kişi sigaradan ölüyor. Sigaraya başlayanların %90'nın başlama yaşı maalesef 18'in altındadır. Her gün ülkemizde 3 bin çocuk sigarayla tanışıyor. Sigara firmalarının hedefi ise ilköğretim okulu öğrencileri olmaktadır.

* Bu yaşlı yeryüzünde her gün üç jumbo uçağı dolusu her ırktan, her dinden insan sigaradan dolayı yaşama veda ediyor. (Tek faydası nüfus kontrolü.)

* Dünya ülkeleri adım adım yasaklarla sigara içenleri toplumdan dışlamakta ve onları aşağılamaktadır.

* Örneğin ABD'de; lokantada sigarayı ancak “tuvaletin yanındaki” masada içebilirsiniz. Otelde size en kötü, en karanlık odayı veriyorlar. Bir doktor hastanede bir kez sigara içerken görünürse anında görevden alınır. Amerika'da sigara içen “kızların” evlenmesi çok zordur.

* Avustralya'da bazı tıp doktorları sigara içen hastaları tedavi etmeyi reddetmektedir.

* Norveç'te içinde sigara içilen bir araç değerinden otomatik olarak % 30 kaybeder.

* Tokyo'da sokaklarda sigara yasaktır. Tiryakiler özel hazırlanmış bir karavan bulmak ve orada zehirini solumak durumundadır.

* İrlanda'da kapalı alanlarda sigara içenler 3 bin Euro ödemek zorunda.

* Bhutan kralı ülkesinde sigara satışını çok sınırlamıştır.

* Öldürülen Nepal kralı ülkesinde satılan sigaraların üstüne “sigara seks hayatınızı öldürür” yazdırmıştı.

Bu örnekleri çoğaltmak mümkün. Sigaranın gençler arasında yaygınlaşmasının en önemli nedeni “özentidir”. Bu gerçeği, sigara firmalarının yüksek ücret alan “iş bilir” yöneticileri zehirlerini pazarlamak için gayet güzel kullanmaktadır. Böylece gençlerimiz bir kez bu tuzağa düşünce onlara ömür boyu müşteri olmaktadır. Ülkemizde resmen sigara reklamı yasaktır ama gizli reklam belki de daha çekici ve etkileyicidir.

* “Üçüncü Türden Yakın İlişkiler” isimli tiyatro oyunun da resmen bir sigara firmasının ismi kullanılarak reklam yapılıyordu ve hatta oyuncular seyircilerden oyun sırasında sigara istiyordu.

* Bir çok market ile benzin istasyonunda kasa üstüne ve civarına gayet gösterişli sigara panoları yerleştirilerek sigara isteği körüklenmektedir.

* Bazı kitapların kapaklarını yazarın sigaralı fotoğrafı süslemektedir.

* Sait Faik “Bir Kıyının Dört Hikayesi” adlı eserinde. “Adanın çocukları akşam etrafımda toplanıyor. Hepsine cigara veriyorum. Bütün dünyadan gizli cigara içiyoruz” demiştir. Ve bu kitap maalesef okullara tavsiye edilmiştir.

* Cumhurbaşkanımızın eşi Semra Sezer'in desteği ile Hülya Koçyiğit'in başrolünü oynadığı ”Nisan Yağmurları” dizisi “sigara reklamı” yaptığı gerekçesi ile bir süre durdurulmuştur.

* Sezen Aksu uzun bir süre tüm eleştirilere rağmen hem sahnede hem de kliplerde sigara içmiştir.

* Gelelim sinemaya: Bir çok sinema ve reklam filminin gizli sponsoru olduğunun farkındayız. Bir tıp doktoru olan Mustafa Altıoklar'ın “Asansör” adlı filminin elimde bulunan senaryosunda “Gitane” sigarasının adı sık sık geçmektedir. Şimdi de son filmi “O şimdi askerde” asker ile sigara ilişkisini öne çıkararak sigaranın askerlerin ve askerliğin bir parçası olduğu kavramını işlemektedir. Oysaki; sigara ile en ciddi mücadeleyi yürüten silahlı kuvvetlerimizdir. Savcılığa yaptığım “suç duyurusu” Şişli Cumhuriyet Savcılığı (2003/1126 esas dosya ile) sonuçlandı. Suç sabitleşti ve sonuçta film yapımcısı Abdullah Oğuz ve rejisör Mustafa Altıoklar 490 milyon TL ceza ödediler. Eğer bir kez daha benzer teşebbüste bulunursa cezaları tam 40 kat artacak. Böylece bir ilki başardım. Bundan böyle maddi kaynak bulmak umuduyla “sigara firmalarının” kapılarını aşındıranlar iyi düşünsün.

* “Kurtlar Vadisi” dizisinin her karesinde herkes her an sigara içiyordu. Açılan davalar sonuçlandı, artık sigaralı sahnelerde sigaraların üstü kapanıyor.

* Şarkıcı “Teoman” ısrarla sahnede sigara içmeye devam etmektedir. İşin ilginç tarafı bir yıl önce sigaraya başlamıştır. (Tam sponsorluk teklifine yakın bir dönem) Ben bunları söylediğim için “ne olacak içmem” diyeceğine benim hakkımda 55 milyarlık tazminat davası açtı! Hayırlısı. Ancak yılda ABD'ye sigara adına ödediğimiz 6.5 milyar dolar ile dünya ikincisi olan ülkem, gençlik, orman yangınları, ilaç parası olarak ödenen dövizler, pasif içiciler, sigara yapımı nedeniyle kaybettiğimiz binlerce ağaç adına üzgünüm, ama çok üzgünüm...