Havuzu kimler kirletiyor?  Dünya,13.02.2007

Havuzu kimler kirletiyor?, Dünya, 13.02.2007,

İnternetten gelen cevabı okuyunca kendi kendime şu soruları sormaya başladım: Biz neden böyleyiz? İşin özüne ne zaman gireceğiz? Neden her şeyi `miş gibi` yapıyoruz? Resmi makamlarda çalışan, kendilerine yetki verilmiş kişiler neden sorumluluklarına sahip çıkmazlar?

Belki merak edeceksiniz, hoca neden kızmış diye. Genelde beni tanıyanlar bilir. Kolayına kızmam. Ama bu kez, bu sorumsuzluk karşısında çok kızdım. Sağlıkla ilgili bir konuda, yetkililerin bu acizliğine, vurdum duymazlığına, görevlerini yapmamalarına kızdım. Neden mi? Anlatayım

Belki hatırlayacaksınız. Yine bu sütunlarda `Selden geçip, kumda boğulmaya güzel bir örnek: Esenboğa Havalimanı` diye geçen ay bir yazım çıkmıştı. Bu yazımda Esenboğa Havalimanı`nın bir `dumancı cenneti` olduğundan söz etmiştim. Genel kullanım alanındaki kafeteryalarda insanların serbestçe sigara içtiğini anlatmıştım. Havalimanı bir büyük hangar gibi. Tek çatı var. Her şey bu çatı altında. Her tarafa, çıkış kapılarının bulunduğu alanlar dahil, kafeteryalar yerleştirilmiş. İnsanlar burada oturmuş keyifle sigaralarını tüttürüyorlar. Bunları dile getirmiştim.

Yazım yayınlandıktan sonra bir süre bekledim. Belki resmi makamlar bunu ihbar kabul eder, duruma el koyar diye düşündüm. Ama yanılmıştım. İnternet kanalı ile resmi makamlara yukarıda sözünü ettiğim makalemi yolladım ve şikayetimi bildirdim. Bana internet yoluyla bir cevap geldi. İşte bu cevap beni böyle söyletti.

Resmi makamdan gelen cevap

Aşağıda, 6 Şubat 2007 tarihinde elektronik posta ile gelen cevaptan alıntılar bulacaksınız.

`18.01.2007 tarihli Başbakanlık Bilgi Edinme Merkezi`nden alınan; işletmeciliği TAV Esenboğa Yatırım Yapım ve İşletme AŞ tarafından yürütülmekte olan TAV Esenboğa Havalimanı İç-Dış Hatlar Terminali`nde `4207 sayılı Tütün Mamüllerinin Zararının Önlenmesine Dair Kanun``un alenen ihlal edildiği, terminal içinde yer alan tüm kafeteryalarda sigara içildiği ve terminal içerisinde yer alan tuvaletlerin pis olduğu yönündeki başvurunuz incelenmiştir.

Söz konusu dilekçede, şikayete konu olan hususlar TAV Esenboğa Havalimanı İç-Dış Hatlar Terminali işletmecisi olan TAV Esenboğa Yatırım Yapım ve İşletme AŞ`ye iletilmiş ve konu ile ilgili olarak sözleşmeler çerçevesinde detaylı bir araştırmanın ivedilikle yapılarak sonucu hakkında idareye bilgi verilmesi istenmiştir.

Görevli şirket, konu ile ilgili olarak yaptığı inceleme sonucunda; 4207 sayılı Tütün Mamullerinin Zararlarının Önlenmesine Dair Kanun gereği, terminal genelinde sigara içilmediğinden bahisle, Yönetim ve İşletim Sözleşmesi`nin 53. maddesi ve 4207 sayılı yasa gereği, tütün ve tütün mamullerinin içilebilmesi için ayrı bir yer tahsis edildiğini, sigara içilmesinin yasak olduğu alanlarda da kanunun 4. maddesinde belirtildiği gibi `sigara içilmez` uyarı yazıları Türkçe ve İngilizce olarak asıldığı ve terminalde sigara içilmemesi yönünde her iki dilde anonsların yapıldığı belirtilmiştir. Ayrıca 4207 sayılı kanunda, sigara içilen mahallerin kapalı hacim olması zorunluluğu bulunmadığı beyan ederek, terminal binası içindeki sigara içilen ve içilmeyen alanlardaki havalandırmanın güçlendirilmesi ile yasanın uygulanmasının sağlandığı ifade edilmiştir.`

Sorularım:

1-Kim gönderiyor?

Gelen cevap bir `word` dosyası eki ile geldi. Cevap: `Sayın Uğur Tandoğan` diye başlıyor ve `Bilgilerinizi rica ederiz` diye bitiyordu. Ben şikayetimi ismimle adresimle yapmıştım ama gelen cevap `imzasız ihbar mektubu` gibiydi. Sadece gelen elektronik postanın `kimden` kısmına bakarak olayı çözmeye çalıştım. `isim @dhmi.gov.tr` vardı. `Devlet Hava Meydanları İşletmesi` olabilir diye düşünüyorum. (Yazımın bundan sonrası bu varsayım üstüne kuruludur)

2- Sorumlu kim?

Ben, resmi makamlara başvurmuştum. Resmi makam bana `görevli şirketin` görüşünü iletmişti. Görevli şirket 4207 sayılı yasayı ihlal etmediğini söylemişti. Resmi makam da `Öyle diyorlarsa öyledir` mantığı ile bana cevap vermişti. `İşletmesini verdiğimiz şirket ya bizi işletiyorsa?` diye merak edip gereken incelemeyi yapmamışlardı. Bildiğim kadarı ile Devlet Hava Meydanları İşletmesi Genel Müdürlüğü Ankara`dadır. Esenboğa da Ankara ili sınırları içindedir. Bu mesafeyi bu devirde aşmanın çok zor olmayacağını tahmin ediyorum.

Resmi makamın görüşünün, resmi olması gerekir. Bir yurttaş olarak benim muhatabım işletmeci şirket değil, devlet olmalıdır diye düşünüyorum. Devlet Hava Meydanları İşletmesi duruşunu belli etmeli, diyebiliyorsa, açıkça `Hayır, siz yanılıyorsunuz. Esenboğa Havalimanı`nda bu haliyle 4207 sayılı kanun ihlal edilmiyor` diyebilmelidir. Devletin bir kurumu, devletin kanununa sahip çıkmalıdır; halkın sağlığına zarar verilmesine göz yummamalıdır.

3- İşin özü ne?

Şimdi gelelim işin özüne. 4207 sayılı yasanın ilgili maddesi aynen şöyledir.

Madde 2. -Sağlık, eğitim-öğretim ve kültür hizmeti veren yerler ile kapalı spor salonlarında ve toplu taşımacılık yapılan her türlü nakil vasıtaları ve bunların bekleme salonlarında, kamu hizmeti yapan kurum ve kuruluşlardan beş veya beşten fazla kişinin görev yaptığı kapalı mekanlarda tütün ve tütün mamullerinin içilmesi yasaktır. Bu gibi mahallerde tütün ve tütün mamullerinin içilebilmesi için ayrı yerler tahsis edilir. Tahsis edilen yerden sigara içilmeyen mahallere duman gidişini engelleyecek, havalandırma, tecrit etme gibi tedbirler alınır.

Gidin bakalım Esenboğa Havalimanı`nın kafeteryalarına, ya da uçağa binme kapılarının bulunduğu mekanlara. Bakın bakalım `Tahsis edilen yerden sigara içilmeyen mahallere duman gidişi` engelleniyor mu engellenmiyor mu? Bunu anlamak için burnunuzun olması yeter. Ama daha önemlisi, bu gerçeği kabul edecek ciğerinizin olması gerekir. Ve de ticari çıkarlara karşı çıkacak yüreğinizin.

Sonuç

Bir yasanın çıkması önemli değildir. Önemli olan o yasanın ruhuna inanmak ve uygulamaktır. 4207 sayılı kanun tütün mamullerinin zararını önlemek için çıkartılmıştır. Resmi makamların, halkın sağlığını koruma görevlerine devlete yakışan bir ciddiyetle sahip çıkmaları gerekir.

Kapalı bir alanın bir tarafını sigara içenlere ayırdım, diyerek fizik yasalarıyla da dalga geçemeyiz. Bu, `Havuzun bu tarafı işeyenlere aittir, siz diğer tarafta gönül rahatlığı ile yüzün` demekle eş değerdir. Eğer havuzu temiz tutmak görevinizken havuza işenmesine seyirci kalırsanız, siz de işiyorsunuz demektir. Havuz hepimizin, temiz tutmalıyız.

Not: Yazım Esenboğa Havalimanı ile ilgili olduğu için sadece orasını dillendirdim. Başka limanlar da öyle. Örneğin, Sabiha Gökçen Havalimanı`nda durum daha da kötüdür.