Sigara endüstrisi gençleri hedefliyor

Sigara endüstrisi gençleri hedefliyor, Vatan, 07.06.2008.06.2008,

http://pazarvatan.gazetevatan.com/haberdetay.asp?hkat=1&hid=12594
Vatan, 07.06.2008, Ayşe AYDIN

Sigara üreticileri hayatta kalabilmek için çocuk yaştaki gençlere ulaşmayı hedefliyor

Ülkemizde kapalı ve kamusal alanlarda sigara yasağı başladı. Yasağın ilk günü tesadüfen Akmerkez'deydim ve bir günde Akmerkez'in havasının değiştiğini, o pis kokudan arındığını fark ettim.

Yasağı insan haklarına aykırı bulanlar var. Bu kişiler kapalı alanlarda, sigara içmeyen insanları zehirlediklerinin hâlâ farkında değil. Araştırmalara göre dışa üflenen duman, içe çekilenden daha zararlı. Bu dumana çocuklarımızın maruz kaldığını unutmayalım.

Bir de işin ticari boyutunu düşünenler var. Yok efendim, kimse bara gitmezmiş, kahvehaneler kapanırmış falan filan... Dünyanın birçok ülkesinde bu yasak uygulanıyor. İngiltere'de publar kapanmıyorsa, ülkemizde de kahvehaneler, barlar kapanmaz. Evet sigara seven bir toplumuz ama içkiye, okeye, çaya ve kahveye de bir o kadar düşkünüz.

Bir de bu yasağın hükümetin bir komplosu olduğuna inanlar var: Önce sigara yasaklanıyor, sonra içki. Barlar tek tek kapanacak. Yok deve demek istiyorum, buna da müsaadenizle.

Mevzuya şöyle basit bir perspektiften bakamaz mıyız?

Sigara dumanı maruz kalan herkesin sağlığına zarar veriyor. Kullanıcıların

yüzde 50'si hayatını kaybediyor. Bu yıl 5 milyon kişinin daha bu nedenle öleceği öngörülüyor ki, bu rakam tüm dünyada aids, verem ve sıtmadan ölenlerin toplamından daha fazla.

Biz sigara yasağı insan haklarına aykırı mı değil mi diye tartışaduralım, Dünya Sağlık Örgütü bir adım ileri gidiyor ve dünyanın her yerinde direkt ve dolaylı sigara reklamlarının ve her türlü pazarlama faaliyetinin yasaklanmasını istiyor.

Çünkü sigara gençleri hedef alıyor. Milyar dolarlık bu endüstrinin tüm bu yasaklara rağmen hayatta kalabilmesi için genç kitlelere ulaşması, ölenlerin ve bırakanların yerine yeni müşteriler koyması lazım.

Tanıtımdan etkileniyorlar

Birçok ülkede tütün reklamı yasak olsa da, dünya üzerindeki 10-24 yaş arası 1.8 milyar gencin yüzde 80'inden fazlası sigara tanıtımına maruz kalıyor. Tiryakilerin çoğu sigara içmeye 18 yaşından önce başladığı ve erken yaşta başlayanların daha çok ve daha uzun süre sigara tükettiği bilindiği için firmalar, sinemalara, internete, moda dergilerine, gece kulüplerine, konser alanlarına ve spor salonlarına dolaylı yoldan ya da direkt olarak reklam veriyor. Dünya Sağlık Örgütü'ne göre 13-15 yaş arasındaki gençlerin yüzde 55'i bilbordlardaki sigara reklamlarını görüyor, yüzde 20'si de gördüğü logolu sigarayı satın alıyor.

Ülkemizde sigara reklamları 90'ların sonunda yasaklandı. Ama firmaların pazarlama faaliyetleri, yani dolaylı yoldan yaptıkları reklam az da olsa devam ediyor.

Yeni yasayla birlikte gençleri özendirdiği gerekçesiyle televizyon dizilerinde sigara içilmesi dahi yasak. Buna da yaratıcılığı öldürüyor diyenler var.

Sylvester Stallone'un 1983 yılında Kool, Viceroy, Barclay gibi sigaraların üreticisi Brown&Williamson'la 500 bin dolar karşılığında en az 5 filminde B&W sigaraları kullanacağına dair yaptığı ve basına sızan kontrat hala akıllardadır. Nitekim gişe rekorları kıran Rocky IV, Rambo, Rhinestone Cowboy, Godfather III, 50/50 filmlerinde de bu sigaraları bol bol tüttürerek anlaşmasını yerine getirmiştir. Bugün RJ Reynolds'ın sahip olduğu B&W, o günün şartlarıyla muhteşem bir sponsorluğa imza atmış, Rocky ve Rambo hayranı gençlere ulaşmıştı.

Çocuklarımızın dumana maruz kalmaması ve ileride kullanıcı olmamaları için bu yasağın altında farklı amaçlar aramak yerine, uyalım ve destekleyelim. Hepimiz biliyoruz ki, kör tiryaki anne babalar bile çocuklarının büyüyünce sigara içmesini istemez.