Bu yazı sigara tiryakileri için
Bu yazı sigara tiryakileri için, Star Gazete, 28.07.2008.07.2008,
Bu yazı sigara tiryakileri için
Star Gazete, 28.07.2008, prof. Dr. A. Rasim KÜÇÜKUSTA, ahmetrasim@stargazete.com
Málûm, sigara pek çok hastalığa yol açıyor, ama bunlar içinde en önemlisi akciğer kanseri. Çünkü, bu hastalığın teşhisi çoğu zaman gecikiyor ve ölümcül olma ihtimali de bu yüzden oldukça yüksek.
Akciğer kanseri hangi belirtilerle ortaya çıkıyor, erken belirtisi var mı, ne zaman doktora başvurmalı? Akciğer kanserinin en önemli özelliği, hastalık için tipik ve erken bir belirtinin olmamasıdır. Hastaları doktora götüren kanama, ağrı, nefes darlığı, ses kısıklığı... gibi şikayetler ilerlemiş evrede ortaya çıkmaktadır. Bazı hastaların tanı konduğunda hiçbir yakınması da olmayabilir. Bunlar, başka bir sebeple çekilen akciğer röntgeninde saptanan bulgularla tanı konan hastalardır.
Akciğer kanserinin belirtileri, tümörün yerleşim yerine ve hastalığın yaygınlığına bağlı olarak değişir. Bazı hastalar, tümörün kendisinin değil de, sıçramasının neden olduğu belirtilerle doktora baş vurabilirler.
Akciğer kanseri hangi belirtilerle ortaya çıkıyor, erken belirtisi var mı, ne zaman doktora başvurmalı? Akciğer kanserinin en önemli özelliği, hastalık için tipik ve erken bir belirtinin olmamasıdır. Hastaları doktora götüren kanama, ağrı, nefes darlığı, ses kısıklığı... gibi şikayetler ilerlemiş evrede ortaya çıkmaktadır. Bazı hastaların tanı konduğunda hiçbir yakınması da olmayabilir. Bunlar, başka bir sebeple çekilen akciğer röntgeninde saptanan bulgularla tanı konan hastalardır.
Akciğer kanserinin belirtileri, tümörün yerleşim yerine ve hastalığın yaygınlığına bağlı olarak değişir. Bazı hastalar, tümörün kendisinin değil de, sıçramasının neden olduğu belirtilerle doktora baş vurabilirler.
Uzun süren hastalık önemli
Öksürük, pek çok akciğer ve hatta akciğer dışı hastalığın bir belirtisidir. Üstelik, bu kişiler sigara da içtikleri için öksürük üzerinde hiç durmazlar. Onlar için bu sigara içen insanlarda kaçınılmaz olan ‘sigara öksürüğü’ dür. Oysa, 1-2 haftadan fazla süren ve tedaviye cevap vermeyen öksürük mutlaka üzerinde durulması ve araştırılması gereken bir belirtidir. Sigara öksürüğü diye masum bir öksürük yoktur.
Öksürük, daha çok kanserin büyük bronşlarda olduğu hastalarda görülür. Bu, kuru ve inatçı bir öksürük olabileceği gibi, bazen balgamla birlikte ya da kanlı da olabilir.
Uzun süreden beri öksürükleri olan ve artık buna alışan sigara tiryakilerinde, öksürük karakterinde değişme, mesela öksürüğün artması, daha uzun sürmesi, geceleri hastayı uyandırması... de kanseri düşündürmelidir.
Öksürük bronşlarda bir enfeksiyon olduğu zaman sarı, yeşil veya kanlı balgamla birlikte olur. Bronşlarında kanser olan hastalarda enfeksiyonlar çok sık görülür. Bu nedenle, bronşit şikayetleri artan ya da zatürree olan sigara tiryakilerinde hastalık tedaviye cevap vermiş olsa bile akciğer kanseri araştırılmalıdır.
Kanama, hastaların en çok korktuğu ve bir an önce doktora baş vurmalarına sebep olan bir belirtidir ve maalesef hastalığın erken bir belirtisi değildir. Kanama, küçük miktarlarda, balgamla karışık olabileceği gibi, bazen çok miktarda ve öldürücü de olabilir. Kanmanın akciğer kanseri dışında da pek çok sebebi vardır.
Göğüs ağrısı geç bir belirti
Göğüs ağrısı da akciğer kanserinin sık rastlanan belirtilerindendir ve genellikle ilerlemiş kanserin işaretidir. Akciğer kanserlerinde çeşitli sebeplerle ve çok değişik niteliklerde ağrılar görülür.
Özellikle akciğerlerin tepe kısmından kaynaklanan kanserlerin ilk ve en önemli belirtisi şiddetli omuz, kol ve sırt ağrılarıdır. Bu hastalarda öksürük, balgam, kanama, nefes darlığı gibi diğer şikayetler çoğu zaman olmadığı için, ağrı daha çok romatizmal bir hastalıkla ilgili sanılır. Bazı hastalarda, akciğer zarı da hastalığa katılmışsa, göğüs duvarı üzerinde derin nefes almakla, öksürürken, gülerken bıçak batması şeklinde bir ağrı olur. Akciğerler arasındaki lenf düğümlerinin büyümüş olduğu hastalarda ise çok keskin olmayan künt ağrılar vardır. Akciğer kanserlilerde, hastaları çok rahatsız eden, kıvrandıran ve ağrı kesicilere cevap vermeyen ağrılar da olabilir. Bu ağrılar, genellikle kanserin kemiklere ve sinirlere yayılmış olduğunun işaretidir ve göğüs duvarında olabileceği gibi, kollarda, bacaklarda, belde ya da vücudun başka yerlerinde de olabilir.
Nefes darlığı kanser belirtisi olabilir
Nefes darlığı da akciğer kanserinde sık görülen bir belirtidir, ancak bu da erken bir belirti değildir. Nefes darlığı doğrudan kanserle ilgili olabileceği gibi, bu hastalarda sık görülen kronik bronşit, amfizem, zatürree, amboli... gibi hastalıklara bağlı olarak da gelişebilir.
Akciğer kanserine bağlı nefes darlığının sebebi tümörün bronşu tıkaması ya da akciğer içinde yayılması ve çok yer işgal etmesi olabilir. Bazı hastalarda akciğer zarları arasında sıvı toplanması da nefes darlığına yol açar. Hırıltılı solunum, astım, kronik bronşit gibi hastalıklarda daha çok rastlanırsa da, akciğer kanserinin bir belirtisi olabilir.
İştahsızlık, halsizlik ve kilo kaybı... gibi belirtiler, hastalığın geç döneminde, kanser ilerlediğinde ortaya çıkar. Kilo kaybının fazla olması, ilerlemiş hastalık belirtisidir ve bu hastalar genellikle tedaviye iyi cevap vermezler.
Akciğer kanseri komşuluk yoluyla ya da lenf düğümlerini büyüterek çeşitli belirtilere neden olur. Bunlar da hep ilerlemiş hastalık belirtileridir. Ses kısıklığı, hıçkırık, yutma güçlüğü, kol ağrısı, yüzde ve göğsün üst kısımlarında kızarma ve şişmeler, boyun damarlarının genişlemesi... gibi.
Öksürük, pek çok akciğer ve hatta akciğer dışı hastalığın bir belirtisidir. Üstelik, bu kişiler sigara da içtikleri için öksürük üzerinde hiç durmazlar. Onlar için bu sigara içen insanlarda kaçınılmaz olan ‘sigara öksürüğü’ dür. Oysa, 1-2 haftadan fazla süren ve tedaviye cevap vermeyen öksürük mutlaka üzerinde durulması ve araştırılması gereken bir belirtidir. Sigara öksürüğü diye masum bir öksürük yoktur.
Öksürük, daha çok kanserin büyük bronşlarda olduğu hastalarda görülür. Bu, kuru ve inatçı bir öksürük olabileceği gibi, bazen balgamla birlikte ya da kanlı da olabilir.
Uzun süreden beri öksürükleri olan ve artık buna alışan sigara tiryakilerinde, öksürük karakterinde değişme, mesela öksürüğün artması, daha uzun sürmesi, geceleri hastayı uyandırması... de kanseri düşündürmelidir.
Öksürük bronşlarda bir enfeksiyon olduğu zaman sarı, yeşil veya kanlı balgamla birlikte olur. Bronşlarında kanser olan hastalarda enfeksiyonlar çok sık görülür. Bu nedenle, bronşit şikayetleri artan ya da zatürree olan sigara tiryakilerinde hastalık tedaviye cevap vermiş olsa bile akciğer kanseri araştırılmalıdır.
Kanama, hastaların en çok korktuğu ve bir an önce doktora baş vurmalarına sebep olan bir belirtidir ve maalesef hastalığın erken bir belirtisi değildir. Kanama, küçük miktarlarda, balgamla karışık olabileceği gibi, bazen çok miktarda ve öldürücü de olabilir. Kanmanın akciğer kanseri dışında da pek çok sebebi vardır.
Göğüs ağrısı geç bir belirti
Göğüs ağrısı da akciğer kanserinin sık rastlanan belirtilerindendir ve genellikle ilerlemiş kanserin işaretidir. Akciğer kanserlerinde çeşitli sebeplerle ve çok değişik niteliklerde ağrılar görülür.
Özellikle akciğerlerin tepe kısmından kaynaklanan kanserlerin ilk ve en önemli belirtisi şiddetli omuz, kol ve sırt ağrılarıdır. Bu hastalarda öksürük, balgam, kanama, nefes darlığı gibi diğer şikayetler çoğu zaman olmadığı için, ağrı daha çok romatizmal bir hastalıkla ilgili sanılır. Bazı hastalarda, akciğer zarı da hastalığa katılmışsa, göğüs duvarı üzerinde derin nefes almakla, öksürürken, gülerken bıçak batması şeklinde bir ağrı olur. Akciğerler arasındaki lenf düğümlerinin büyümüş olduğu hastalarda ise çok keskin olmayan künt ağrılar vardır. Akciğer kanserlilerde, hastaları çok rahatsız eden, kıvrandıran ve ağrı kesicilere cevap vermeyen ağrılar da olabilir. Bu ağrılar, genellikle kanserin kemiklere ve sinirlere yayılmış olduğunun işaretidir ve göğüs duvarında olabileceği gibi, kollarda, bacaklarda, belde ya da vücudun başka yerlerinde de olabilir.
Nefes darlığı kanser belirtisi olabilir
Nefes darlığı da akciğer kanserinde sık görülen bir belirtidir, ancak bu da erken bir belirti değildir. Nefes darlığı doğrudan kanserle ilgili olabileceği gibi, bu hastalarda sık görülen kronik bronşit, amfizem, zatürree, amboli... gibi hastalıklara bağlı olarak da gelişebilir.
Akciğer kanserine bağlı nefes darlığının sebebi tümörün bronşu tıkaması ya da akciğer içinde yayılması ve çok yer işgal etmesi olabilir. Bazı hastalarda akciğer zarları arasında sıvı toplanması da nefes darlığına yol açar. Hırıltılı solunum, astım, kronik bronşit gibi hastalıklarda daha çok rastlanırsa da, akciğer kanserinin bir belirtisi olabilir.
İştahsızlık, halsizlik ve kilo kaybı... gibi belirtiler, hastalığın geç döneminde, kanser ilerlediğinde ortaya çıkar. Kilo kaybının fazla olması, ilerlemiş hastalık belirtisidir ve bu hastalar genellikle tedaviye iyi cevap vermezler.
Akciğer kanseri komşuluk yoluyla ya da lenf düğümlerini büyüterek çeşitli belirtilere neden olur. Bunlar da hep ilerlemiş hastalık belirtileridir. Ses kısıklığı, hıçkırık, yutma güçlüğü, kol ağrısı, yüzde ve göğsün üst kısımlarında kızarma ve şişmeler, boyun damarlarının genişlemesi... gibi.