Araplar sigara yasağını işte böyle deliyorlar

Araplar sigara yasağını işte böyle deliyorlar, Habertürk,, 11.08.2008.08.2008,

http://www.haberturk.com/haber.asp?id=90626&cat=180&dt=2008/08/11

Habertürk, 11.08.2008, Murat BARDAKÇI, muratbardakci@haberturk.com

Türk'ün yasağı üç gündür sözü, galiba ilk defa boş çıktı ve kapalı mekânlarda sigara içme yasağı hâlâ devam ediyor. Hattâ bırakın üç günü, önümüzdeki hafta yasağın konmasının üzerinden tam üç ay geçmiş olacak. Üstelik, alışveriş merkezlerinde yasağıa uymayan kafelerle restoranlara birkaç gündür ardarda baskınlar yapılıp ceza bile kesili

Baskın haberlerini okuyunca, geçtiğimiz haftalarda bir Arap ülkesinde şahit olduğum sigara yasağının delinme metodunu sizlere de anlatmak istedim.

Geçenlerde, Iraklı bir arkadaşımın bestelediği bir senfoninin ilk icrasında bulunmak üzere, iki günlüğüne Katar'a gittim. Çoksesli müziğin İslam Dünyası'ndakiyeri ve geleceği bakımından son derece önemli olan bu konserin ayrıntılarını önümüzdeki günlerde yazacağım.

Şimdi, Katarlılar'ın sigara yasağını nasıl deldiklerini anlatayım.

Katar'da kapalı alanlarda sigara içilmesi, geçen sene yasaklanmış. Yasak kararını tütün ürünlerinin tamamına karşı olduğunu hemen her vesileyle söyleyen ülkenin Emir'i Hamad bin Halife, bizzat vermiş. Otel lobileri yasaktan muaf tutulmuş ama kapalı mekânlarda, özellikle de çok geniş alanlara yayılan ve benzerleri İstanbul'da henüz olmayan birkaç katlık devâsâ alışveriş merkezlerinde sıkı bir kontrol başlamış. Buralarda şimdi hemen her birkaç adımda bir, üzerinde Şeyh Hamad bin Halife'nin filânca tarih ve sayılı emirnâmesiyle kapalı alanlarda sigara içilmesi yasaklanmıştır. Yasağa uymayanlar para cezasına çarptırılacaklardır yazılı tabelâlar var.

Kapalı mekânda sigara içerken yakalanan müşteriden ve içmesine izin veren mekân sahibinden, 120'şer dolar civarında ceza kesiliyor. Tiryaki sigarasını kafede yahut lokantada değil de alışveriş merkezinin uzun koridorlarında gizlice tellendirirken yakalanırsa, 120 doları tabii sadece o ödüyor ama sigarasını bu şekilde gizlice içenlere pek rastlanmıyor, zira Katarlılar hem rahat rahat içmenin, hem de yakalandıkları takdirde cazayı sadece tek bir tarafın ödemesinin yolunu bulmuşlar.

Alışveriş merkezlerindeki birbirinden şık kafelere, restoranlara yahut dünya markası mekânlara gittiğinizde, sizi Uzakdoğulu kız veya erkek garsonlar karşılıyor. Sigara içilen bir yer istiyorum dediğinizde Katar'da maalesef artık sigara yasağı var diyor ve sizi dükkânın dışında, koridora sıralanmış masalardan birine alıyorlar. Siparişinizi veriyorsunuz, birkaç dakika sonra geliyor ve servis yapan garsonun yanınızdan ayrılmasından sonra elinde ıslatılmış bir tomar kâğıt peçeteyle bir başka garson geliyor, peçeteleri masanıza koyup tek söz etmeden gidiyor.

Anlamışsınızdır... Islak peçeteler, kültablası niyetine getiriliyor ve sigaranızı biraz itinayla içtiğiniz, yani ateşini peçeteye deydirmediğiniz takdirde rahatça tellendirebiliyorsunuz. Zaten yaktığınız sigara bitmeden ıslak peçeteler sık sık değiştiriliyor, bitirip söndürdüğünüz anda da götürüp hemen yeni bir peçete tomarı getiriyorlar.

Daha sonra sordum ve öğrendim: Cezayı tahsil yetkisi belediyeye verilmiş, sigara içilip içilmediğini denetlemekle görevli belediye memurları arada bir sivil kıyafetle baskın yapıyorlarmış. Sigara mekânın içerisinde değil, dışında içildiği için kafenin yahut restoranın sahibine değil, sadece tiryakiye ceza kesiliyormuş. Üstelik dükkân sahipleri bu konuda mükemmel bir dayanışma içerisindelermiş, belediye memurlarının çoğu zaten tanındıkları için alışveriş merkezine girdikleri anda kafeler birbirlerini haberdar ediyor, müşterileri uyarıp kültablası niyetine kullanılan peçeteleri topluyorlarmış. Yani hem müşteri kaybetmemenin, hem de tiryakilerin keyif içerinde alışveriş yapmasının yolunu bulmuşlar.

Aşağıda, Katar'daki bir kafede cep telefonumla çektiğim bir fotoğraf yeralıyor. Gördüğünüz gibi sütlükahve içiyorum ve bardağın hemen yanında da ıslak peçeteden mâmul kültablam, sigaram, paketim ve çakmağım duruyor.